Mgr. François Abeli Muhoya Mutchapa bracht bezoek aan Missio België
Het bisdom Kindu, met als bisschopszetel in de stad Kindu, ligt op 1.800 km van Kinshasa en 500 km van Goma. Het bisdom is 2,7 maal groter dan België en telt 480.000 katholieken, ongeveer 30% van de bevolking. Mgr. François Abeli Muhoya Mutchapa is er bijna 5 jaar bisschop en bezocht België omdat een aantal van zijn priesters en diocesane religieuzen momenteel in België verblijven voor vorming. Hij maakte van de gelegenheid gebruik om Missio op 25 maart 2025 te bezoeken en iedereen te bedanken die bepaalde projecten in zijn bisdom steunt via onze organisatie.
“Met 62 priesters en paters en nog een tachtigtal religieuze zusters en broeders proberen we ons bisdom overeind te houden”, zo begint bisschop Abeli zijn verhaal. “Gelukkig kunnen we ook rekenen op vele gevormde catechisten (te vergelijken met parochie-assistenten bij ons) die de levende basisgemeenschappen (les communautés de base vivante) en pastorale sectoren begeleiden in hun geloofsbeleving. Zij verzorgen gebedsmomenten en uitvaarten. En, vooral in het droogseizoen, bereiken ook de priesters de afgelegen plekken voor de sacramenten en de eucharistie. Synodaliteit, en vooral de rol van leken in de Kerk, is er reeds lang ingeburgerd.”
Geen Kerk zonder leken
“Zonder leken is het er onmogelijk om Kerk te zijn”, benadrukt de bisschop. “De wegeninfrastructuur is er quasi onbestaande en dus nemen de tochten van de priesters naar de verschillende parochies, het bisdom telt er 20, veel tijd in beslag. In het regenseizoen is er bijna geen doorkomen aan. De communicatie is grotendeels geschreven, vergelijk het een beetje zoals bij Paulus, maar het verbindt ons echt wel tot een geloofsgemeenschap.”
Missio / de Pauselijke Missiewerken is er ook gekend. “De hele maand januari wordt gewijd aan kinder- en tienerpastoraat samen met de collecte voor kinderprojecten met de nodige animatie”, gaat mgr. François verder. “In de parochies vieren ze dan de eucharistie met verschillende scholen samen. Kinderen staan dan centraal. En in de maand april staat de vorming van priesters, religieuzen en leken centraal, om roepingenzondag daarna niet te vergeten.” Oktober is er ook de missiemaand.
Misintenties
“Maar de situatie in ons bisdom dat grenst aan Kivu, Goma ligt op 500 km van Kindu, maakt het er zeker niet makkelijker op. Vanuit Goma bereikt niets nog ons bisdom, en de prijzen zijn al met meer dan 30 procent gestegen.” Het wordt in zijn verhaal al gauw duidelijk dat hierdoor de priesters, die door de gelovigen worden onderhouden, amper kunnen overleven. “We zitten in een vicieuze cirkel: de gemeenschap onderhoudt de priesters, maar er is niets meer, en de armen komen naar de priesters voor hulp en bijstand. Maar als de priesters niets hebben kunnen ze ook niets geven.”
De vraag van de bisschop naar misintenties komt dan ook niet uit de lucht vallen. Zo kan hij zijn priesters helpen te overleven en blijft er nog wat over voor de gelovigen die bij de priester aankloppen voor hulp. “We zetten volop in op zelfredzaamheid, maar momenteel lukt dat niet en vragen we dus hulp van buitenaf.”
Het leven is er in de regio ook niet zonder gevaar. Vooral aan de grens met de Kivu-provincies worden ook de priesters af en toe bedreigd en leven ze in angst. Parochies worden er ook wel eens overvallen. “Omdat ze weten dat priesters, religieuzen en parochies zich bekommeren om de bevolking, worden ze geviseerd. Zo werden de muskietennetten die uitgedeeld worden aan de zwangere vrouwen en kinderen ooit gezien als bedekking van wapens. De regio Punia, in het noorden van het bisdom en niet zo ver van de Kivu, heeft het hierdoor hard te verduren. De hoop, speciaal in dit jublejaar , houdt de bevolking daar overeind.”
Dromen
In Kindu, de hoofdstad van de provincie en ook de stad waar de bisschopszetel staat, wordt doormidden gesneden door de Congostroom. Dat maakt dat twee parochies aan de oevers ervan, een met ongeveer 32.000 gelovigen en de andere met 26.000, dromen van een paar buitenboordmotoren om zich makkelijker te kunnen verplaatsen via het water. Meer dan 3500 € voor een motor is momenteel geen haalbare kaart. Dus blijven ze dromen.
Tom Heylen
“Met 62 priesters en paters en nog een tachtigtal religieuze zusters en broeders proberen we ons bisdom overeind te houden”, zo begint bisschop Abeli zijn verhaal. “Gelukkig kunnen we ook rekenen op vele gevormde catechisten (te vergelijken met parochie-assistenten bij ons) die de levende basisgemeenschappen (les communautés de base vivante) en pastorale sectoren begeleiden in hun geloofsbeleving. Zij verzorgen gebedsmomenten en uitvaarten. En, vooral in het droogseizoen, bereiken ook de priesters de afgelegen plekken voor de sacramenten en de eucharistie. Synodaliteit, en vooral de rol van leken in de Kerk, is er reeds lang ingeburgerd.”Geen Kerk zonder leken
“Zonder leken is het er onmogelijk om Kerk te zijn”, benadrukt de bisschop. “De wegeninfrastructuur is er quasi onbestaande en dus nemen de tochten van de priesters naar de verschillende parochies, het bisdom telt er 20, veel tijd in beslag. In het regenseizoen is er bijna geen doorkomen aan. De communicatie is grotendeels geschreven, vergelijk het een beetje zoals bij Paulus, maar het verbindt ons echt wel tot een geloofsgemeenschap.”
Missio / de Pauselijke Missiewerken is er ook gekend. “De hele maand januari wordt gewijd aan kinder- en tienerpastoraat samen met de collecte voor kinderprojecten met de nodige animatie”, gaat mgr. François verder. “In de parochies vieren ze dan de eucharistie met verschillende scholen samen. Kinderen staan dan centraal. En in de maand april staat de vorming van priesters, religieuzen en leken centraal, om roepingenzondag daarna niet te vergeten.” Oktober is er ook de missiemaand.
Misintenties
“Maar de situatie in ons bisdom dat grenst aan Kivu, Goma ligt op 500 km van Kindu, maakt het er zeker niet makkelijker op. Vanuit Goma bereikt niets nog ons bisdom, en de prijzen zijn al met meer dan 30 procent gestegen.” Het wordt in zijn verhaal al gauw duidelijk dat hierdoor de priesters, die door de gelovigen worden onderhouden, amper kunnen overleven. “We zitten in een vicieuze cirkel: de gemeenschap onderhoudt de priesters, maar er is niets meer, en de armen komen naar de priesters voor hulp en bijstand. Maar als de priesters niets hebben kunnen ze ook niets geven.”
De vraag van de bisschop naar misintenties komt dan ook niet uit de lucht vallen. Zo kan hij zijn priesters helpen te overleven en blijft er nog wat over voor de gelovigen die bij de priester aankloppen voor hulp. “We zetten volop in op zelfredzaamheid, maar momenteel lukt dat niet en vragen we dus hulp van buitenaf.”
Het leven is er in de regio ook niet zonder gevaar. Vooral aan de grens met de Kivu-provincies worden ook de priesters af en toe bedreigd en leven ze in angst. Parochies worden er ook wel eens overvallen. “Omdat ze weten dat priesters, religieuzen en parochies zich bekommeren om de bevolking, worden ze geviseerd. Zo werden de muskietennetten die uitgedeeld worden aan de zwangere vrouwen en kinderen ooit gezien als bedekking van wapens. De regio Punia, in het noorden van het bisdom en niet zo ver van de Kivu, heeft het hierdoor hard te verduren. De hoop, speciaal in dit jublejaar , houdt de bevolking daar overeind.”
Dromen
In Kindu, de hoofdstad van de provincie en ook de stad waar de bisschopszetel staat, wordt doormidden gesneden door de Congostroom. Dat maakt dat twee parochies aan de oevers ervan, een met ongeveer 32.000 gelovigen en de andere met 26.000, dromen van een paar buitenboordmotoren om zich makkelijker te kunnen verplaatsen via het water. Meer dan 3500 € voor een motor is momenteel geen haalbare kaart. Dus blijven ze dromen.
Tom Heylen